Quantcast
Channel: Versos e Aloumiños
Viewing all 1127 articles
Browse latest View live

CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (IX)

$
0
0






YOLANDA CASTAÑO  (Santiago de Compostela, 1977)


Todos eses namorados
teñen parvo o corazón,
Yolanda Castaño
collen unha margarida
e danlle a ela a razón.


******************


Hai unha planta malvada
que non vas poder crer:
váiselle pousar un becho
e axiña vaino comer.


*********************


Contemplando esta fermosa
 suave flor do algodón,
faime graza que puidese
converterse nun calzón!

*********************

 
Mantense ergueito o carballo
e en mil anos non dá morto,
alén diso, as súas landras,
tamén manteñen os porcos

**************************

Din que o cardo non é lindo
mais, por que feo vai ser
se se adianta á primavera
e é o primeiro en florecer?



(Do libro Verdedades, editado por Biblos, 2012)





RAQUEL PAZOS GARRIDO. O COMPROMISO ÉTICO E POÉTICO

$
0
0
Raquel Pazos Garrido
Cando te enfrontas a unha clase, neste caso de oitavo de EXB, e ao rematar o curso os teus alumnos e alumnas  marchan para facer o bacharelato aos institutos e outros para facer FP, tes que pensar en moitas cousas ao longo do período escolar.
Sei que estou falando de hai ben anos, pero agora sería o mesmo.

Unha desas cousas é o que lles queres achegar aos rapaces e rapazas que tes na aula, non ensinar, se da clase de Lingua se trata. Non fago distincións entre o galego e o castelán, neste caso. Es consciente de que deben coñecer o máis importante da gramática, da morfoloxía e da sintaxe, por exemplo.Van necesitalo para os cursos seguintes.

Pero hai algo, se cadra, máis necesario se nos importa a súa formación como persoas. A lectura e a escritura deben estar presentes nas túas clases. Sempre pensei e, cada vez máis, que os rapaces non poden deixar o ensino obrigatorio sen acadar un nivel axeitado en ambas facetas. Así o fixen, en tempos moi duros, cando era mestre de EXB co meu alumnado, e así continúo a facelo, tamén nestes tempos miserentos, cos alumnos/as que rematan cuarto da ESO.
Sei que os temarios, as programacións e demais, non facilitan o labor. Mais eu loitei dende hai moitos anos para que a lectura e a escritura fose algo atraínte. Saltei temas que non eran, precisamente, importantes, roubei minutos de onde non os había e, mesmo, cheguei a crear un Club de Amigos da Poesía (CLAP), fóra do horario lectivo. Escolliamos ben os libros, creamos bibliotecas de aula e fundamos a Biblioteca de Centro. Eu quería que lesen, que escribisen e que gozasen da palabra literaria. Ben sabían eles que eu era un apaixonado da literatura y que había que ler para poder escribir o mellor posible.E, deste xeito, fun contaxiando (ou polo menos o intentaba) a rapaces/as que tiñan un enorme potencial creativo dentro deles.

Escoitar poesía.

Logo, chegado xuño, marchaban facendo o camiño da súa vida. Dalgúns tiñas boas noticias. Ás veces viñan polo colexio para saudarte. Doutros, o que che contaban era moi triste. Doíache profundamente. E dos máis, non volvías saber o máis mínimo. Era como se desaparecesen do mapa. Ao mellor, pasado un tempo longo, atopabas alguén (isto segue a ocorrer) que te saudaba. Ti facías memoria e decatábaste de quen era. Así é a vida dos docentes. Traballas a conciencia sen ver os froitos do teu labor.
Os anos seguintes, veñen outros e outros e moitos máis. E a historia repítese. Xa vedes que falo en pasado e en presente porque as situacións, neste sentido, non varían moito.
Un quere deixar unha pegada neles, para que lembren os pequenos feitos da vida, a través da literatura ou da música. E, polo que a min respecta, a poesía, tan maltratada por unha sociedade tan ignorante, convertíase e convértese nunha das protagonistas do meu traballo coma mestre.
Non sempre acadas os teus obxectivos, por suposto, pero mantés a esperanza de que, aínda que non o chegues a ver, o teu esforzo prenda nalgúns dos que foron os teus alumnos. Do que si estou seguro é de que eses alumnos nunca verán a poesía como algo ridículo e cursi.

E chegado a este punto, quero falar de Raquel Pazos Garrido. Raquel foi unha das miñas alumnas máis queridas. A miúdo, viña con papeis escritos por ela. Ensinábamos e eu animábaa. Amosábamos, case ás agachadas, e neles había poemas ou pequenos textos que xa bulían na súa mente.Raquel, deime de conta enseguida, tiña verdadeira paixón pola poesía. En oitavo xa escribía ben. No instituto, mellor. E na súa vida faino moi ben. É unha muller que cre, como Gabriel Celaya, que a poesía é unha arma cargada de futuro. E ten razón. Raquel Pazos Garrido converteuse nunha loitadora coa poesía preparada decote para disparar.
Preocúpalle o rumbo desta sociedade cuns problemas que nos feren. Preocúpalle  a situación da muller e o seu papel neste feo, feo mundo. E loita coa palabra poética a prol dos traballadores castigados por un capitalismo atroz. Raquel sente o que escribe e mantén a procura constante de si mesma. Vai directa ao corazón de quen le ou escoita os seus poemas.Sabe ser intimista no seu discurso poético e tamén dura contra a inxustiza. Baléirase de palabras para que estas penetren no corazón dos demais. Participa nalgún círculo poético moi auténtico, como é ela, fai vídeos dos seus recitados e un emociónase ao escoitala recitar por esa fondura que vén da raíz humana.
Pasaron os anos. Xa o creo. Eu xa vou tendo moitos. E Raquel é unha persoa comprometida coa poesía, pero, non o esquezamos, sobre todo co ser humano.
Estou moi orgulloso de Raquel Pazos Garrido. Sinto como meu, ese sentimento poético que lle dá vida.
Por iso quixen que estivese aquí, en Versos e aloumiños. Pola súa autenticidade. Porque sente os detalles da vida fondamente.
Non o podemos esquecer: nestes tempos que estamos a vivir/sufrir, precisamos persoas como Raquel.



                                                                                      ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO





FUNDAS OBREIRAS



As fundas dos obreiros están colgadas
a imaxe se repite incesante e incisiva
a cidade é un tendal coas fundas colgadas
as fundas dos obreiros que están na casa,
Con motivo das mobilizacións feitas polos traballadores do naval en Vigo
Pepe, Xoán, Elixio,

e non sei …
que facer con elas

no tendal da rúa moumean
ondean ao vento coma espantallos
fundas novas, fundas sucias
vellas fundas azuis con parches
sacuden tantos soños
na noite, sen cabeza,
sen pés
onde pousar.


ALEIVOSÍA


As ameixas maduras
penden da póla
ata que baten no chan,
resgan a pel,
amosan a carabuña
e fican entre as follas
coa doce fenda húmida.

Hoxe levo postas as túas bragas
sucias


ENTRE NOLAS DUAS

descoñecía
que a túa cara oculta
é a que máis sofre


















cada noitiña
reflites a silueta
do que non es

















imperturbábel
no teu mundo aínda
brilla o sol

CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (XI)

$
0
0

ELVIRA RIVEIRO TOBÍO   (Cerponzóns, 1971)





A CABRA MALANDRA

     
 A cabra Malandra
Elvira Riveiro Tobío
raña nas carrachas:
raca-raca-raca.

A cabra Malandra
salta tras a campa:
tanca-tanca-tanca.

A cabra Malandra
papa nas patacas:
ñaca-ñaca-ñaca.

A cabra Malandra
chanta na lama as patas:
chafa-chafa-chafa.

Nas claras mañás
a Malandra cabra
danza chachachá.





CAMARADAS

      


Papá prancha as sabas,
mamá sacha as patacas,
papá lava as pratas,
mamá apaña as laranxas,
papá arranxa a casa,
mamá arranxa as zapatas

Caramba!
Xa basta!
Traballar cansa!

Para acabar
fan gran manxar para xantar:
pasta branda á malabar!

Para acabar,
papá abraza a mamá
mamá abraza a papá.





(Do libro Palabras brancas, editado por Edicións Xerais, 2008)




POR QUE... NAS LIBRARÍAS?

$
0
0
Escaparate dunha libraría en Vigo
Por que a xente lle terá tanto medo a visitar as librarías?
Por que os adultos, en xeral, só as visitan cando teñen que mercar un libro determinado, porque llelo prescribiron aos seus fillos na escola?
Por que entran algúns nas librarías por un libro concreto e non botan unha ollada máis profunda?
Por que as persoas non teñen o costume de levar da man aos fillos ou fillas e coller libros e follealos xuntos?
Por que non remexen nas mesas e nos andeis para descubrir tesouros que os están agardando?
Por que o outro día unha nai lle dixo á súa filla que non lle compraba ningún libro e turraba dela cara a fóra?
Por que non queren coñecer editoriais, coleccións, autores e autoras que escriben para os seus fillos?
Por que, cando un libro está escrito en galego e mais en castelán, e lles preguntan cal van levar, moitas persoas contestan con arrogancia  á libreira: "En castellano, por supuesto".
Por que as familias non teñen o costume de mercar un par de libros cada mes? Asegúrolles que os hai de todos os prezos. E que tal ler os títulos que lles recomendan aos seus fillos?
Por que hai tantas cafeterías e tantos bares e tan poucas librarías?
Por que se compran, en días sinalados, algúns libros que non vai ler ninguén?
Por que non asisten moitos mestres e mestras ás presentacións de libros nas librarías? Hai presentacións de toda clase de libros e de temas que poden interesarlles para traballar nas aulas.
Por que tantas persoas non animan os seus fillos a que vaian eles mercar o libro, que teñen que ler por obriga? Non é nada difícil. Saben facer cousas máis complicadas.
Por que non falan co libreiro ou libreira e lle piden consello á hora de decidir a compra dunha obra?
Por que os profesionais das librarías teñen que soportar certas contestacións se se dirixen ao comprador/a en lingua galega?
Por que non se valora o libro, como lle corresponde, nesta sociedade nosa tan ruín?
Por que os medios de comunicación ignoran as librarías e non están máis preto delas?
Por que non aproveitan as persoas, que entran nas librarías, para leren uns poemas ou unhas páxinas dunha novela ou dunha obra de teatro? Os libros, dende logo, non contaxian virus perigosos.
Por que en moitas librarías o libro galego está relegado a un plano de auténtico desprezo?
Por que algúns adultos compran, como agasallo para rapaces, libros de ínfima calidade e antes non se informan en revistas e, sobre todo, preguntándolle ao libreiro/a cales poden ser máis axeitados segundo a idade, a capacidade lectora e os temas que lles poidan interesar? Para que lean os nenos vale calquera libro?



Para min é un pracer visitar unha libraría sempre. E en cada cidade que visito pregunto se hai algunha de certa entidade e alí pérdome entre os libros.
Lembro que cando ía visitar a Madrid a Rafael Alberti, a finais dos oitenta, era parada obrigatoria buscar na sección de poesía en Espasa-Calpe, na Gran Vía, e atopar poemarios que conseguir en Vigo sería imposible, e viña cargado cun bo número deles. E o máis curioso: atopaba algunha edición rara dun poemario de Rafael que nin el mesmo se lembraba dela. Máis dunha vez agasallámoslle o libro. Outras veces, pedíamos que nolo dedicase.

Dúas páxinas dunha edición de Rafael Alberti, Marinero en tierra (Biblioteca Nueva, 1978) con ilustracións do autor.



En Suplementos de Calle del Aire, atopei este libro rarísimo de Alberti, publicado en Sevilla en 1978. Se llama Los 5 Destacagados. Son uns poemas contra os ditadores de América para unha carpeta de gravados do pintor chileno Sebastián Matta. Auténticas rarezas que, entre outras, ía descubrindo como tesouros na Casa do Libro (Espasa-Calpe) en Madrid nos primeiros anos dos anos oitenta.



 Cada día, máis ou menos, vou á miña libraría favorita. E sempre busco e rebusco e dou cun libro que me interesa. Fago os meus números, dubido, pido que mo reserven ou vén comigo para a casa.
Cando me operaron do xeonllo, na libraría permanecía sentado nunha cadeira e lía páxinas das novidades que ían chegando e era feliz. Esquecíame do mundo, aínda que escoitaba cousas desagradables e actitudes pouco recomendables. Tamén, ben é certo, gozaba coas persoas que tiñan nivel lector e coas súas compras.

Coido que a xente non se parou a pensar a fonte de cultura que é unha libraría.
Sei que estamos en tempos difíciles. Sei que moitas persoas pasan por dificultades económicas. Sei que non chove a gusto de todos. Sei, mesmo, que nunca se leu máis que agora. Pero isto non abonda. Seguimos con niveis  moi baixos en canto á lectura se refire.
Por iso temos que estar ben preto das librarías.
Non poden seguir pechando.
Son, sen dúbida, un ben de interese xeral.
Non teñamos medo a pecorrer as súas canles entre volumes de todos os xéneros.
Mercar libros vén sendo unha actitude de prioridades.Gástanse os cartos en trapalladas e chórase un diñeiro ben empregado nun libro de literatura, arte, cine ou música.

Evén todo isto ao que me pasou nestes dous últimos días. Fun encargar un libro e saín da libraría con todo isto.



O últmo poemario do poeta brasileiro, Lêdo Ivo e dúas obras do extraordinario poeta francés Paul Valèry

A poesía completa da miña admirada Emily Dickinson e un novo tomo de Salón de Pasos Perdidos de Andrés Trapiello.




 
E remato coas palabras dun marcapáxinas  que contén unhas fermosas palabras do escritor Vicente Espinel, 1550 - 1624  sobre o libro:

Son los libros fieles consejeros, amigos sin adulación, despertadores del entendimiento, maestros del alma, gobernadores del cuerpo, guiones para bien vivir y centinelas para bien morir.

            
                                                                                     
Cuberta do libro Marinero en tierra citado anteriormente


                                                                                                 ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO


CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (X)

$
0
0



RAFA VILLAR  (Cee.A Coruña. 1968)


vira e vira
a terra arredondada
arredor do larpeiro sol
laranxa e limón
Rafa Villar

verde  negra  azul
a terra dá voltas de buxaina
e nacen á luz os días

o planeta é un mar inmenso
que navega no espazo
sen rumbo nin compás

cando chega a noite
esfarélanse as estrelas
como pingas pingalleiras
e esna quizan o ceo

eu cóntoas cos dedos
unha  dúas  tres
catro  cinco  seis

estrelas que tremen
estrelas que estouran
estrelas que alumean
coma lumaradas na noite de san xoán


*************************
 

as mañás saben
a lagañas prendidas nos ollos
a colacao con galletas
a cara lavada
ao bus da escola afastada

se o sol debuxa o horizonte
as mañás xogan á mariola
e as beirarrúas amencen ao noso paso

se as nubes cospen chuvia
son os torpes paraugas
os que agochan o novo día

cando vai frío
no canto de cinco dedos
as mans tremen coa chegada do inverno



(Do libro Acuarelas, editado pola Editorial Galaxia, 2009)




ESCAPARATE POÉTICO (XII) Marta Dacosta

$
0
0




MARTA DACOSTA   (Vigo, 1966)


E chegar tan a modo
contra esa luz do día,
con corpo de muller,
lastrado de pasados.
Tan a modo
con ese peso enorme,
tan a modo
sobre a tona do tempo.




A noite era un deserto
sen nubes nin estrelas,
nin existía o vento.
Unha nena en silencio
esgota a súa culpa
na estirpe da femia mutilada.




Se me paro un instante no vértice da escuma
recupero o meu corpo contra o vento salgado
e tamén a consciencia. A consciencia da tarde.
No outro lado da praia aínda está a casa
e non podo saber cómo cheguei aquí,
onde as rochas agardan o final da marea.






(Do libro  Setembro, editado pola Editorial Galaxia. 1998)


PEONZA, UNA REVISTA QUE NO DEJA DE GIRAR

$
0
0


Hay algunas revistas literarias de LIJ que sobreviven con mucho esfuerzo.
Cuando uno habla de que los mediadores y mediadoras necesitan tener fuentes de información, las revistas literarias juegan un papel muy importante. Visitar librerías es otro, por supuesto. Y, la verdad, se hace poco.
Revistas como la gallega Fadamorgana (ya desaparecida), Primeras Noticias, Babar,Platero,CLIJ,Malasartes (galaico-portuguesa) etc.  han ido sorteando como han podido las fuentes de financiación. Otras, no han pasado del primero o del segundo número.
A mí me gusta mucho la revista PEONZA. Acabo de recibir el número 104 y, una vez más, la encuentro imprescindible para potenciar conocimientos y saber de algo tan fundamental como es la literatura para los niños y jóvenes. Está muy cuidada y sus contenidos son de mucho peso.

Además de un interesantísimo editorial, nos encontramos en ella con unos artículos realmente de calidad escritos por autores tan importantes como Joan Manuel Gisbert, Xosé A. Neira Cruz,Juan Cruz Igerabide Sarasola o Ricardo Gómez, además de Diego Gutiérrez del Valle, del equipo de redacción de la revista.

Hay una entrevista con Beatriz Martín Vidal, una de las revelaciones de la ilustración española, que nos acerca, a través de sus palabras,  a la ebullición de sus ideas, de sus planteamientos artísticos y de sus quimeras más lejanas. Una magnífica conversación con Javier Sobrino.
Ilustración de Beatriz  Martín Vidal. El Norte de Castilla.

Aparece en PEONZA, un estudio de las revistas de la LIJ, concretamente de los recorridos de Babar  (Pablo Cruz) y Primeras Noticias de Literatura (Israel Aliaga).
José Luis Polanco escribe sobre Paisajes efímeros, cuyo artículo comienza de este modo: “ Si algo merece ser visto y admirado, pensaban los clásicos, es el sol, las estrellas, el agua y las nubes; éstas constituyen uno de los espectáculos más maravillosos que podemos disfrutar. Es un gran placer observar su deriva, seguir fascinados sus evoluciones, quedarse extasiados viéndolas pasar. Quienes más dispuestos parecen a su contemplación son los niños(…)”. Y luego nos cuenta sus formas caprichosas y nos habla de la pantalla del cielo, a la que considera un buen ejemplo de la fuerza que algo puede ejercer  sobre la imaginación infantil. “Mira, aquella es un árbol que se inclina. No, es un pájaro con las alas extendidas. Y ahora, un barco que salta una ola”,continúa.
Y nos habla de un libro, editado por Nórdica, del poeta alemán Johann Wolfgang Goethe. Un bello libro, dice Polanco, que nos invita a mirar al cielo y redescubrir las nubes.
En el último párrafo del artículo leo algo muy bello, casi filosófico: “ Nubes. Si de algo son el símbolo perfecto es del sigiloso e inevitable paso del tiempo, de la fugacidad de los días, de la disolución en la nada.”


En Entre  Viñetas, nos encontramos con un interesantísimo texto de Juan Gutiérrez  Martínez-Conde, con comentarios sobre “Los pintores y la pintura en el cómic”. Y se nos muestran acercamientos biográficos a pintores de la transcendencia de Dalí, Gauguin, Chagall, Hokusai y David entre otros, además del protagonismo de cuadros, museos o artistas imaginarios que también podrían haber existido. En carne viva, Cuaderno Rojo o El cielo sobre el Louvre son algunos de los libros a destacar.
Un buen trabajo que nos hará gozar se halla  en Ilustrarte. En él participan, con su palabra, cinco excelentes ilustradores en busca de escenario fantástico. Miguel Calatayudtitula su artículo, Escenarios fantásticos; Xosé Cobas, tan querido y admirado por mí,escribe sobre El humo entre los árboles; María Hergueta, Fantástico escenario; Esperanza León, Sobre lafantasía y Los fantásticos escenarios está escrito por Javier Olivares. Los textos van acompañados de interesantes ilustraciones  en blanco y negro de estos ilustradores.
"Pemento", ilustración de Xosé Cobas


Me encantó leer, también, un amplio comentario de un libro en gallego: la hermosa obra de Agustín Fernández Paz, O rastro que deixamos ( Ed. Xerais, 2012), a cargo de José Luis Polanco.
En Comentado por…, podemos leer una  colaboraciónde las autoras del libro Por qué los gatos no llevansombrero,editado por Thule, escrito por Victoria Pérez Escribá e ilustrado por Ester García. Ellas reflexionan sobre el álbum y sus comentarios son muy atractivos.


A continuación está la sección Biblioteca,  en la que se comentan libros variados y para lectores de distintas edades, señaladas, a modo de orientación, con asteriscos.
No faltan las secciones Noticias, Colofón, sobre un libro, en principio de adultos, en este caso, Una lectora nada común, de Alan Bennett(Anagrama, 2008) y la maravilosa Galería, dedicada a reproducir en color ocho sugestivas ilustraciones de Beatriz Martín Vidal.
¿Qué más se puede decir de una revista tan atrayente como ésta?
Poco, muy poco. Es un mapa amplio de sugerencias para que padres y madres, bibliotecarios/as, docentes de todas los niveles escolares y mediadores en general puedan conocer un poco mejor el apasionante mundode la LIJ.
Enhorabuena al Equipo de Redacción,a los colaboradores y demás por sacar a la luz una revista tan completa y necesaria.
Una revista cántabra, que lleva años navegando por el mar de la información literaria, publicada para todos y en la que yo tuve el honor de colaborar en dos ocasiones.

En Arenas de San Pedro con algunos componentes del equipo de PEONZA

Sería bueno que las personas interesadas se suscribiesen.
Pongo aquí el correo electrónico:     peonza@peonza.es
La web:     www. peonza.es.
Y la dirección para Información y Suscripciones:
Gestoría Noriega (Peonza)
c/ Jesús de Monasterio, 12 – 1º
39010     Teléfono: 942 37 57 17
Con estos datos ya no hay disculpas de contacto para suscribirse y ayudar a que publicaciones como esta sigan navegando, a pesar de las tormentas y de las borrascas anticulturales que aparecen en estos tiempos de miseria.

                                                                                          

 Y este es el boletín de suscripción qiue viene en la revista. Quiero añadirlo aquí para que las personas interesadas, que ha de haber muchas, vean lo fácil que resulta hacer que la PEONZA no deje de girar.



                                                                                                       ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO

CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (XII)

$
0
0



XOÁN BABARRO GONZÁLEZ   (Calvelo de Maceda, 1947)


Xoán Babarro González

REGUEIRO

Regueiriño que baixas
cantaroleiro,
leva ao mar unha rosa
de bieiteiro,
que ha de ter señardades
algún barqueiro
do perfume dos montes
de Carrugueiro.





HOME DO SONO

O Home do Sono vén polo camín,
caladín, caladín.
O Home do Sono vén polo lousado,
calado, calado.
O Home do Sono está vindo…,
durmindo, durmindo…,
O Home do Sono está chegando…,
soñando, soñando…





RIBEIRA

O cerzo, un manto.
O vento, un canto.
A noite, un mundo.
O mar…, profundo.




(Do libro A Princesa de Tataramundi, editado por Edicións Embora. 2010. Premio Arume de Poesía infantil)




CONCURSOS NECESARIOS ?

$
0
0


Postal fermosa e simpática da miña amiga Paula
Naquela época na que me faltaba experiencia, si.  Pero, a medida que me fun mergullando na importancia da lectura literaria e a escritura nos nenos e nenas, deixaron de interesarme os concursos literarios para os pequenos.
Cando un rapaz comeza a ler literatura e, logo, a escribir, precisa de motivacións moi ben pensadas. O adulto ten que ser intelixente para que os nenos non perdan a ilusión de crear sobre un papel. Deben coñecer estratexias motivadoras, lonxe, dende o meu punto de vista, de competicións. A literatura, e menos nestas idades, non debe ser un elemento competitivo, senón un elemento ilusionante. O que ocorre é que o máis doado é facer concursos. Veñen convocándose dende sempre. Falta imaxinación. As decepcións por non gañar un concurso poden acabar coas ilusións de moitos pequenos. E non admito que se me diga que a rapazada ten que ir asumindo que na vida se gaña e se perde, e que non pasa nada. Rotundamente non. Estamos falando de nenos e nenas en período de formación. Están aprendendo a escribir, a elixir, a ter  unha competencia lectora axeitada. Son seres que se están formando para adquirir diverasas competencias culturais.  Gañar un de tantos  concursos que se propoñen para premiar aos rapaces/as, non significa nada. E non gañalo, tampouco ten ningún significado. Pero, quen convence os pequechos de que isto é así? Difícil resposta.

Nunca soportei os pais e nais que non perden ocasión  de presumir dos seus fillos diante doutra xente. Resulta, para min, a estupidez personificada. Non saben o dano que poden estar facendo a quen os escoita, co seu comportamento tan necio.
Testemuños Festival Poesía Ecolóxica (Medellín)
Eu creo no PARTICIPATIVO, nos FESTIVAIS, onde non se fomenta a competitividade entre os cativos. Xa lles chegarán, por desgraza, épocas de frustracións e desgustos. A vida vailles dar demasiadas oportunidades para superarse e vencer os atrancos que se lles presenten.
Memoria do Festival

No momento en que os rapaces comezan a escribir, hai que conxugar para eles verbos que axuden a acadar un equilibrio emocional do que precisan: ANIMAR, MOTIVAR, CORRIXIR, LER, ABRIR CAMIÑOS, RELER, REESCRIBIR, BORRAR, SEGUIR  LENDO, SER MODESTOS, ANIMAR, ANIMAR, ANIMAR…
E, xa que logo, XOGA, ANDA EN BICI, FALA COS AMIGOS E AMIGAS, PROCURA SER FELIZ…

Os adxectivos FANTÁSTICO, XENIAL, EXEMPLAR, BRILLANTE… deben desaparecer do mapa da creación dos nenos. Debemos loar o que fan con moderación. Darlle a importancia xusta e ANIMALOS a que sigan facendo o traballo creativo sen obxectivos inmediatos.
Podemos dicirlles VAS BEN, MELLORA O LÉXICO, NON REPITAS ESTA PALABRA TAN A MIÚDO, LE OUTROS LIBROS CON TEMAS DIFERENTES AOS  QUE ESTÁS ACOSTUMADO A LER,MIRA O QUE TE RODEA, LE A RODARI, FÍXATE NOS VERSOS DE…, QUE HAXA VARIEDADE etc.
Debuxo de Paula Castro que figura no blog "O noso pequeno mundo" (CEIP García Barbón)
E todo con agarimo. Dun xeito, iso si, que sexa positivo.  Para que a ilusión non decaia. Crearlles falsas expectativas, nunca. Non nos adiantemos aos acontecementos.  O proceso da escritura literaria é un proceso lento e medido. Vencellado intimamente  á lectura, ten o ritmo de seu. O neno ou nena ha percorrer os tramos sen présa, con seguridade e sen obsesionarse. Comprobará que vai dar pasos adiante e pasos atrás. Aí ten que estar a man do adulto para apoiar nos momentos de decepción, ou de atascamento que se van producir. Repito: EQUILIBRIO, LENTITUDE e REFLEXIÓN, no canto de XACTANCIA estúpida e RAPIDEZ  por chegar a non sei  onde. Sen forzar. Se non escribe, non pasa nada. Non llo botes na cara. Xa escribirá. E se non o fai, pois tampouco vén abaixo o mundo.  Mal asunto é pensar que temos na casa un García Márquez ou unha Virginia Woolf. Como ocorre con eses pais que queren un Messi, un Ronaldo, un Nadal ou un Federer sexa como sexa. Patético. Todo ao seu tempo.  Se os escritores falasen dos atrancos e das situacións caóticas que teñen que pasar, as persoas aprenderían moito da vida.  A competitividade, a competencia ou como queiramos chamarlle a todo iso, chegaralles máis axiña que tarde, desgraciadamente.
Unha fermosa reflexión pedagóxica

O que levo escrito aquí vai dirixido, por suposto, aos mediadores. En especial, aos mestres e mestras, que teñen nas súas mans a posibilidade de dirixir os movementos dos seus alumnos.
Eles e elas coñécenos. Na experiencia dos docentes, na súa imaxinación, no seu entusiasmo, no seu amor pola literatura ou no coñecemento das condutas do alumnado está a chave para que eses rapaces e rapazas se ilusionen con algo tan apaixonante e beneficioso como é a literatura. Sen esquecer, por favor, que os nenos, aínda que non o parezan son ben vulnerables.  E tampoco deixemos á beira que a creatividade na rapazada é algo que se fomenta, que se cultiva e que dá marabillosos froitos.
E todo isto ten un motivo para que eu escriba esta reflexión.


Hai unhas semanas chegoume unha postal moi cariñosa e bonita de Paula Castro, a miña amiga de dez anos, da que falei unhas datas atrás.
Estaba feliz: acababa de gañar un premio de relato, cuxo título era Que é para ti oCelta? e déranlle uns agasallos moi apetecibles. Eu alegreime, claro, porque a quero moito, pero o que me importa de verdade é que Paulanon se afaste nin un milímetro do que ten que facer. Paula, como calquera a quen  lle guste escribir, ten que seguir lendo e moito. Ademais,que escriba cunha certa asiduidade, que non se crea nada do que lle din, que sexa humilde, que non presuma, que non cree para os concursos, senón para seguir mellorando, que lea poesía, algo fundamental para escribir en calquera xénero, que siga enriquecendo o léxico, que hai moitas maneiras de facer literatura, que non se deixe levar pola euforia, porque se non o fai así, todo pode ser unha nube de verán.
Texto da postal que me enviou Paula
Pauliña debe saber que non sempre os que gañan os concursos son os mellores. Que hai magníficos textos que, por distintas razóns, non ven a luz endexamais. E non son peores, necesariamente, que os publicados.
Eu sei que isto a Paula se lle di. Que ten uns pais moi sensatos, pero digo todo isto para que as persoas tomen nota. Ás veces, o exceso de agarimo pode prexudicar o desenvolvemento dun rapaz ou rapaza, en calquera ámbito da vida. Hai xente que se cega diante das “virtudes” dos seus fillos.
Eu, como valoro o seu traballo e como é moi riquiña, tamén quero deixarllo por escrito neste texto. E  serve, igualmente, para o certame de debuxo, a mascota, que gañou no colexio. Paula debuxa moi ben. Ten un tesouro potencial. Escribe e pinta. Pero todo isto non quere dicir nada se non entende como funcionan as cousas.

Paula Castro, a miña amiga
Pauliña, dígocho con todo o meu agarimo: sigue a ler, debuxa, escribe, non queiras ser a mellor, se ti mesma e que, por favor, eses “éxitos” que conseguiches non ceguen a túa andaina pola senda da creación.

E mira o que di Alfredo Gómez Cerdá, Premio Nacional de LIJ, a aqueles  e aquelas que queren chegar a escribir moi ben:
      
Le moito, escribe moito, observa moito, reflexiona moito e non te traizoes a ti mesmo.
                
                        Moitos bicos.
                      Parabéns por seguir escribindo e debuxando.
                                    Síntoo. Non vou felicitarte por gañar.
                                        O que eu quero é que sigas mellorando.
                                                                                         O camiño é duro.
                                                                        Máis bicos e ánimo.
                                                                                     
Páxinas segunda e terceira de agradecementos. Emocionantes.



                                                                                                     ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO

ESCAPARATE POÉTICO (XIII) José Corredor - Matheos

$
0
0







JOSÉ CORREDOR – MATHEOS  (Alcázar de San Juan, 1929)


Éste es el mismo mar
que salpicaba
tu frente con espuma
de los antiguos dioses,
que de día era espejo
luminoso,
de noche puerta oscura
donde ardía
la sombra de tu sueño.
Este mar que camina
por la tierra
con rumorosos pasos
tiene tu historia escrita
sobre el agua.
Tu infancia cabe ahora,
transparente, en la ola
que llega hasta la orilla.



Ves el mar
a lo lejos.
Infinito consuelo
de saber
que algún día
has de ser
en sus aguas
sólo una ola
rota.









(Del libro Poesía. 1970 – 1994.   Editado por Pamiela. Ed. de José María Balcells

GENEROSIDAD Y CURIOSIDADES

$
0
0
Ejemplar comprado en 1973
La literatura me ha servido, a lo largo de mi vida, para muchísimas cosas que he ido escribiendo en muchísimos artículos. Conocerme mejor, comprender de una manera más auténtica ciertas realidades que se escapan a tu rutina diaria, hacerme más sensible, reforzar y encontrar ideas necesarias para andar por este mundo, conseguir un respeto enorme por las diferentes culturas, ser más solidario, querer más a mis alumnos y a las  personas que te rodean.
También, gracias a la literatura, he llegado a mantener unas relaciones de estrecha amistad con escritores de distintos lugares que me han ido abriendo la puerta para enriquecer mi visión del horizonte literario y socio-cultural.
Y el haber conocido a determinadas personas me llevó a conocer algo muy esencial en el trato con los seres humanos: LA GENEROSIDAD.
Muchos nombres podría yo citar aquí, que han sido GENEROSOS conmigo. Sí, no creáis que exagero, MUCHOS y MUCHAS. Personas que me han abierto la puerta de sus casas, que me han regalado sus libros, que me animaron a seguir escribiendo, que me han dado algunas ilustraciones e, incluso, cuadros.
MUCHOS y MUCHAS que han hablado bien de mí a otros, que han dado mi nombre para determinados eventos, que han estudiado y alabado mi obra y, únicamente, por GENEROSIDAD.

Por eso, una de las virtudes que deseo tener - no seré yo quien afirme que lo he conseguido - es la de la GENEROSIDAD.
En Madrid, con Rafael, el día que lo conocimos. Enero 1986

Yo intento ser GENEROSO. Si otros lo han sido conmigo, ¿cómo no voy a serlo yo?
Si así fuera, yo no sería yo; sería un cínico, un hipócrita. Mi palabra, mis escritos y mis reflexiones carecerían de valor.
Conocer a Rafael Alberti fue uno de los hechos más emocionantes que he vivido en esta vida.
Oírle hablar con naturalidad de Federico, de Jorge, de Pedro... me alucinaba. Estaba hablando de Lorca, de Guillén, de Salinas, como si aún estuviesen vivos.
Sus chistes, su mirada picarona hacia las mujeres, su acento italo-argentino-andaluz, su larga y blanca cabellera me tenían obnubilado.
Escuchar sus recitados de memoria de Góngora, de Quevedo y algún otro, me parecía algo prodigioso.
Fueron diez años de amistad real. Íbamos Susi y yo a Madrid muchas veces.Era un ser excepcional y un gran poeta. Y, ya en el 96, estuvimos en su casa del Puerto de Santa María. Rafael estaba más desgastado por la edad, pero él aún seguía con sus recitados. Impresionante. Allí terminé de escribir un libro especial para mí, Na fogueira dos versos. Nunca podré olvidar a María Asunción Mateo. Acercarme a la vida de Rafael Alberti fue un auténtico privilegio.

Susi y Antonio con Rafael en Princesa  (Madrid) 1986
A Alberti lo conocía mucha gente. Pero su poesía no se leía.
Por eso mantengo que, a lo largo y ancho de toda su obra, hay muchos Albertis y poemarios de auténtica calidad. Lo aseguro y no lo he dudado nunca. Me he leído todos sus libros.
Rafael era un hombre GENEROSO.
Yo jamás le pedí nada. Pero tengo en mi casa, litografías dedicadas, un poema manuscrito en grande, fotografías, carteles firmados, un dibujo hecho mientras comíamos para los niños del colegio,algunas pinturas originales y libros muy curiosos, con dedicatorias muy artísticas.
Repito. En Rafael Alberti brillaba la GENEROSIDAD.

Y hoy quiero poner en esta entrada  dos curiosidades. En el año 1973, compré Marinero en tierra, editada por la mítica, para nosotros, Editorial Losada en su colección Biblioteca clásica y contemporánea. Era la 4ª edición, impresa en Buenos Aires en 1970, cuya primera edición esta misma editorial la publicó en 1945.
Este fue el primer libro que me dedicó. Lo llevé desde Vigo con toda mi ilusión.

Dedicando el ejemplar de "Marinero en tierra". Madrid. 1986


Cubierta y contracubierta de su antología "en la lengua del profeta".

  La segunda curiosidad es un regalo especial: una antología de su poesía en árabe. Algo alucinante.
Él se reía cuando nos la regaló. Decía muy irónicamente: "No entiendo nada..."
Y es que es así. No hay ninguna traducción del título de cada poema. Ni siquiera en el índice. Una joya. Una muestra más de la GENEROSIDAD del poeta gaditano.





Con Susi y Antonio y la dedicatoria de Poesía (en árabe) Julio 1986

  Y estas actitudes se contagian. Después de todo lo vivido, si no soy GENEROSO, por favor, ni me leáis y, los que os crucéis conmigo, no me saludéis.
No lo merecería en ese caso.
Desde hoy comenzaré a fijarme en cuantos me torcéis la cara.
Entonces, rectificaré mi comportamiento.

Dos páginas con poemas en árabe de Rafael Alberti. ¿Cuáles serán?



                                                                                   ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO






DYLAN, FELIZ 72 ANIVERSARIO !!!

$
0
0
É vinte e catro de maio!
Nun día coma hoxe, no ano 1941, nacía en Duluth (Minnesota) Bob Dylan.
Así que hoxe o vello Bob, cumpre 72 anos.
E faino, como case sempre, na estrada, subido a un escenario, coa súa banda
na súa xira interminable.
Así que, dende Versos e aloumiños, desexámosche o mellor.
Que sigas aí, moitos anos e continúes compoñendo esas cancións
que nos emocionan e nos fan mellores.

Imos poñer a letra dunha canción coma homenaxe.

Quen isto escribe, cada 24 de maio, é a música de Bob Dylan  a que soa
durante todo o día no seu lector de cedés e, ademais, este 24, escoitaremos
un dos seus vellos elepés.

Felicidades BOB!

               ***************************


TODO ESTÁ ROTO  (Everything is broken)

Cables rotos, cuerdas rotas
Hilos rotos, muelles rotos
Ídolos rotos, cabezas rotas
La gente duerme en camas rotas
Déjate de monsergas, déjate de bromas
Todo está roto


Botellas rotas, bandejas rotas
Interruptores rotos, cancelas rotas
Platos rotos, piezas rotas
Calles llenas de corazones rotos
Palabras rotas que nadie debía decir
Todo está roto

Es como si algo se estrellara siempre
Que te paras y vuelves la cabeza


Cuchillas rotas, sierras rotas
Hebillas rotas, leyes rotas
Cuerpos rotos, huesos rotos
Voces rotas en teléfonos rotos
Respiras hondo y notas la asfixia
Todo está roto

Cuando te vas a otro lugar
Todo se despedaza en tu cara

Manos rotas sobre arados rotos
Tratados rotos, promesas rotas
Caños rotos, utensilios rotos
Gente que altera reglas rotas
Aúlla un sabueso, croa un sapo
Todo está roto

              (Tradución de Miquel Izquierdo e José Moreno)
      

Esta canción é do disco OH  MERCY e escollina porque vivimos momentos nos que todo está roto. 

                                                              ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO 

PRESENTACIÓN DA ANTOLOXÍA "UN RATO DÍXOLLE Á LÚA"

$
0
0
  Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que alguén antologase a miña obra poética para nenos/as e mozos/as en lingua galega.
Pois sucedeu.

Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que unha Editorial queira, ouse nestes momentos tan duros para a cultura, publicar esa antoloxía.
Pois sucedeu.

Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que Paco Ibáñez, un dos máis grandes trobadores da poesía, mestre dos mestres, que bebeu en Brassens, Damiá ou Brel, poña música aos meus poemas.
Pois sucedeu.
E non un só poema.
Senón tres!!!

Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que ilustren este libro, dende o punto de vista da poesía da imaxe e mais a da delicadeza.
Pois sucedeu.

Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que o libro sexa editado con agarimo e intelixencia, para que sexa un fermoso obxecto.
Pois sucedeu.

Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que o libro leve un CD con tres cancións gravadas por Paco Ibáñez de maneira informal e que esas tres cancións sexan recitadas por min, acompañado pola guitarra de Paco.
Pois sucedeu.

Unha das cousas máis fermosas que me poden suceder é que o meu fillo, dende os EE.UU., escriba un fermoso epílogo á antoloxía.
Pois sucedeu.


 Así que todo isto é unha satisfacción que non podo nin quero disimular.





 Grazas a Manolo Bragado polo entusiasmo que amosou en todo momento para que o soño se fixese realidade.Difícil que sen a súa sensibilidade este proxecto chegase a bo porto.

Grazas a Fran Alonso, magnífico narrador e poeta, porque ninguén podía facer este labor mellor ca el. E, ademais, pola escolleita tan axeitada e o agarimo con que a fixo.E polo prólogo marabilloso e orixinal que escribiu.

Grazas a Anaír Rodríguez, a miña editora deste libro, polo gusto exquisito que ten e sirva coma unha mostra "O rato díxolle á lúa".

Grazas a Xosé Cobas por entender tan ben a miña poesía. Nas súas ilustracións a palabra e a imaxe van da man e, ao mesmo tempo, tanto unha como a outra son quen de ter capacidade poética propia.

Grazas a Paco Ibáñez, pola música que envolve os meus versos, polo agarimo amosado, pola xenerosidade que lle sae de dentro, por ser diferente aos demais, no mellor sentido da diferenza, por ser auténtico e por desprazarse ata Vigo para acompañarme e cantar neste acto.

Grazas a Román Raña, por encargarse de falar do libro como lector especializado en poesía. Porque é unha persoa seria e amable á vez, por non negarse endexamais a falar dunha obra miña. Grazas, ademais, por ser o meu amigo.


 Grazas, por suposto, ao meu fillo Antón García Fernández, polo epílogo tan brillante co que me agasallou. Dende a Universidade de Tennessee en Martin, escribiu un texto que me encanta e emociona.


E grazas a todo o equipo deEdicións Xerais de Galicia  pola súa tarefa que veñen realizando dende hai moitos anos, a prol da cultura deste país.
Amigos, admírovos moi fondamente. Un pracer traballar con vós.



Ilustración de Xosé Cobas


                                                                                   ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO

GEORGES MOUSTAKI XA VOA COMA UN PAXARO

$
0
0
Georges Moustaki
"A amizade é o acougo. Si, na amizade todo está sosegado, sen misterio devorador, gardando unicamente as cousas máis esenciais. Por iso é necesaria a amizade para os amores, e o amor para as amizades. Complétase. Amo os meus amigos pola súa pel, polos seus defectos, polas súas debilidades, porque teñen unha mirada que me chega. Ás veces, quizais me alporicen, pero son cambios de humor, soamente".

Quen isto di, é Georges Moustaki, un dos grandes cantautores da historia, que faleceu o pasado 23 de maio en Francia.
Georges Moustaki, nacido Giuseppe Mustacchi no ano 1934 en Alexandría (Exipto) foi educado nun ambiente francés. Un ambiente culto e refinado que, logo, lle fixo descubrir a súa paixón pola música e pola pintura.
A Moustaki eu tívenlle sempre un agarimo especial. Descubrino a fondo antes que a Brassens e, pouco despois de Brel. Lembro o seu fascinante concerto en Vigo, do que saín emocionado hai xa moitísimo tempo.
As súas cancións, a moi coñecida Le metèque, Nadjejda e outras, poñíallelas noutrora aos meus alumnos de Francés, cando eu impartía esa materia no colexio.
Moustaki asistía, sen pretendelo, á nosa clase e todos eramos felices.

 Hai moitas cancións que me encollen o corazón, que me poñen a pel de galiña como La mer m´a donné 
(O mar deume/ a súa tarxeta de visita/ para me dicir eu invítote / a viaxar...), ou Le facteur  (O carteiro mozo morreu/ só tiña dezasete anos/ O amor xa non pode viaxar/ perdeu o seu mensaxeiro / Era el quen viña acotío / os seus brazos cargados con todas as miñas palabras de amor / era el quen traía nas súas mans / a flor de amor collida no teu xardín...)

Escoitalo en La solitude era perderte polas sendas da emoción feita palabra. Polo sentimento feito música (Por ter durmido tanto/ coa miña soidade/ téñoa case coma unha amiga/ un doce costume/ non me abandona nin un só instante/ fiel coma unha sombra / ségueme aquí e alá/ polos catro recantos do mundo/ Non, eu nunca estou só/ coa miña soidade...)

Moustaki chegou a París en 1951 e nacionalizouse francés en 1985. Alí coñeceu xente do peso especifico de Jacques Prevert, Boris Vian, Georges Brassens e, en 1957, a Edith Piaf, de quen se fai amigo e para a que escribe Milord, que a Piaf converte nun éxito clamoroso.
Georges Moustaki escribe grandes temas para moitas figuras da canción francesa: Yves Montand, Dalida, Barbara, Juliette Gréco, Henri Salvador e Serge Reggiani. Para este compón a marabillosa Ma liberté( A miña liberdade / durante moito tempo gardeite/ coma unha perla rara / a miña liberdade / es ti quen me axudou/ a soltar as amarras / para ir a non importa onde / para ir ata a fin / de camiños de fortuna/ para coller soñando / unha rosa dos ventos / sobre o luar...)
Edith Piaf

 Cando Moustaki descobre a Brassens, muda a súa vida. Del tomou o nome de Georges e el vai ser quen o introduza no mundo da canción.
Georges Brassens
El mesmo explícao: "Cando coñecín a Brassens, non se trataba da canción senón do personaxe. Aínda que tivese outras preocupacións, causaríame a mesma impresión. Ademais, hai que ter en conta que foi el quen me proporcionou este gusto polo traballo ben feito, por unha certa esixencia".


 En 1969 grava o seu primeiro disco no que inclúe, Le métèque, un himno global na súa voz. É un traballo espléndido con cancións tan importantes como Il est trop tard, Gaspard, Le temps de vivre, as xa citadas La mer m´a donné, Ma solitude ou Le facteur etc. A partir de aí a súa carreira toma un rumbo espectacular convertendo a este home de aspecto paternal, cunha barba e un cabelo moi singulares, coa guitarra nas mans e cuns temas comprometidos, nunha figura que conseguirá marcar a varias xeracións de franceses e emocionar as xentes de moitos lugares do mundo.

Unha grave enfermidade levóunolo. A súa vida apaixonante apagouse, tras dar o seu derradeiro concerto en Barcelona no ano 2009. Nestes últimos anos pintaba, escribía e debuxaba.

Paco Ibáñez, que estará o martes na presentación de Un rato díxolle á lúa marchaba hoxe para Francia. Falei polo móbil con Julia, a súa encantadora compañeira.Estaban no aeroporto. "Paco está muy afectado. Eran como hermanos", díxome. Pensei no que lle afectan estas cousas a Paco Ibáñez, un ser de enorme sensibilidade e moi amigo dos seus amigos.
Hoxe estiven escoitando a Georges Moustaki toda a tarde. Unha delicia. Música delicada. Unha música que era a expresión da beleza da mestizaxe cultural, segundo palabras acertadas de Jack Lang.

Paco fará o esforzo de estar en Vigo.
Como llo agradezo, nestas circunstancias!
Chegará á nosa cidade entre o agarimo e a dor pola perda dun irmán, pero co espírito do vello meteco no seu corpo.
 A esquerda continúa perdendo persoas auténticas que a engrandecen.

 

Foise ao ceo azul
coma un paxaro por fin ceibe e feliz
e cando a súa alma o abandonaba
un reiseñor cantou en algures.





Georges, permíteme utilizar as verbas que lle dedicaches ao carteiro mozo.Son fermosas. Hoxe estes versos escritos sobre estas liñas son para ti.


Quero rematar con catro estrofas dese himno universal que Georges Moustaki  lanzou ao mundo para que xentes de todas as idades e culturas cantasen xuntas nun emocionante coro universal.

 LE MÈTÈQUE     (fragmento)

Avec ma gueule de métèque 
de juif errant de pâtre grec
et mes cheveux aux quatre vents 
avec mes yeux tout délavés
qui me donnent l´ai de revêur
moi qui ne rêve plus souvent.

Avec mes mains de maraudeur
de musicien et de rôdeur
qui ont pillé tant de jardins
avec ma bouche qui a bu
qui a embrassé et mordu
sans jamais  assouvir sa faim.
Con Aute, Marina Rossell, Paco Ibáñez...

Avec ma gueule de métèque
de juif errant de pâtre grec
de voleur e de vagabond
avec ma peau qui s´est frottée
au soleil de tous les étés
et tout ce qui portait jupon

Avec mon coeur qui a su faire
souffrir autant qu´il a souffert
sans pour cela faire d´histoires
avec mon âme qui n´a plus
le moindre chance de salut
pour éviter le purgatoire (...)


                                                          ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO


.

MÁS CORTEZAS POÉTICAS

$
0
0
Más cortezas poéticas.¡Qué maravilla!
Cuando Juan Carlos Martín Ramos, me envió la primera corteza escrita, hace algún tiempo, le dije que tenía que enviarme otra.
En uno de sus libros, este gran poeta, escribió a mano un poema que me dedicó.
Era hermoso. Muy hermoso, la verdad.

Entonces, viendo lo original que era su regalo, le pedí que pasase ese poema del libro a una corteza más lisa.
Con lo curioso del soporte, la belleza de sus versos y lo preciosa que es su letra, estaba seguro que iba a ser algo espectacular.

Y así ha sido. Hoy he rtecibido el sobre. Las cortezas venían muy protegidas. Menos mal, porque el cartero empleó toda su artillería para introducirlo en el buzón. Al ver el espectáculo y con la idea de que nada se estropease, tuve que hacer fuerza para sacarlo. Cuando, al fin, estaba fuera y vi el remite me entró un sudor frío.
¿Me la habría estropeado el bueno del hombre?
Ya en casa, comprobé que llegaron intactas.
Y digo llegaron, así en plural, porque la generosidad de Juan Carlos y de Lurdes es muy grande.
El poeta envió otra para Susi, mi mujer.
Y eso que no sabe que está hospitalizada.
La alegría fue inenarrable.

Acompañaba a las CORTEZAS POÉTICAS una carta cariñosísima.

Como un poema de vida, de naturaleza, de amistad, así era esa hoja de papel escrita (dibujo incluido) por ambas caras.

Sé que igual me deja de hablar.
Sé que no le gustará que lo haga.  
Pero lo voy a hacer.

Juan Carlos, mi buen amigo, voy a enseñar en Versos e aloumiños esas letras tan entrañables con las que me regalaste compañía en medio de una soledad no deseada. porque los poemas son buenos, buenísimos.

Gracias, amigo, por tu palabra.

Esto es lo que yo llamo en gallego un xeito de vida, refiriéndome a la poesía.

Y vuelvo a pedirte perdón. (Por si acaso)





                                                                                 ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO

A LUZ DAS PALABRAS ( 24 ) Alfredo Gómez Cerdá

$
0
0


Decir Alfredo es decir amigo. Muy amigo.
Decir Alfredo Gómez Cerdá es nombrar a uno de los narradores más importantes de la LIJ española. Traducido a diversas lenguas, Alfredo Gómez Cerdá ganó en 2009 ( y ya iba siendo hora) el Premio Nacional de Literatura Infantil y Juvenil con su emocionante Barro deMedellín. Un libro que, para mí, tiene un significado especial por haber recorrido esa maravillosa tierra.
Como decía, Alfredo es un amigo con el que te entiendes de verdad. Son muchos años de relación entre nosotros (Susi, incluida) y cada vez que podemos hacemos por vernos, bien sea en Vigo, bien sea en Madrid.
Alfredo Gómez Cerdá es un gran escritor. Yo lo descubrí  allá por el año 1986 tras la lectura de un libro que me cautivó: La casa de verano. Un libro que sigo recomendando a toda persona que se acerca a mí y valora la LIJ.Un libro que fue el inicio de nuestra gran amistad.
Alfredoes un hombre serio, de trato muy agradable, algo tímido, honesto en su concepción de la vida, serio en su trabajo y un perfeccionista a la hora  de dar por terminada una novela.
Alfredo observa mucho. Sabe escuchar y eso se nota en sus obras.
Alfredo tiene una obra extensa que abarca, con una sensibilidad especial y un humor muy fino, desde los primeros lectores hasta la adolescencia. Y todo ello es un decir, porque las novelas de Alfredo son para lectores de hasta, por lo menos, cien años (y no de soledad).
Os aconsejo que leáis en el nº2 de La Página Escrita, la revista virtual on line de las Fundaciones de Jordi Sierra i Fabra, la entrevista que le hacen a este autor y que arroja mucha luz sobre el acto de escribir y sobre su personalidad.
A mí, personalmente, me gustan las novelas de personajes.  En mis novelas y en mis libros de relatos , los personajes son el eje de las historias que cuento.


Bueno, pues Alfredo es un extraordinario autor de este tipo de novelas. Creo habérselo dicho desde siempre.  Él mismo lo explica de manera  muy clara: “Los personajes son lo esencial de la literatura. Me entusiasma crear personajes por encima de todo”.
Y Alfredo Gómez Cerdá se aleja del consejo de Brecht, que mantiene la teoría del distanciamiento. Alfredo se identifica  plenamente con sus personajes. Los quiere, los siente, los vive de una manera muy íntima. “No es que deje de ser yo mismo para convertirme en ellos. Eso sería imposible. Pero sí hay un desdoblamiento, algo parecido a lo que siente un actor cuando se mete en la piel de su personaje. Una vez dentro, tienes que ser muy honesto con él, no puedes traicionarlo ni juzgarlo aunque sea un desalmado despreciable” afirma.

Dedicando libros en un encuentro en el Colexio Possumus de Vigo

Me he extendido en este punto, porque es algo que nos une como  lectores y como escritores a los dos.
La formación literaria de Alfredo Gómez Cerdá tiene en el teatro una base muy importante.
Lo descubrió cuando era adolescente, en el instituto, y siempre ejerció una enorme fascinación sobre su persona. Escribió multitud de obras, algunas de las cuales llegaron a representarse en pequeños locales o por grupos de aficionados. Nunca  lo ha dejado. Sigue escribiendo teatro, aunque con menor intensidad. En 2002 publicó La guerra de nunca acabary en 2007, El tesoromás precioso del mundo. De ahí le viene, yo lo creo así, su amor por las novelas de personajes.


Con Alba y Susi en casa de Antonio

Por otra parte, yo sostengo que para ser  un buen escritor de narrativa hay que ser un buen lector de poesía. Cada día que pasa, estoy más convencido de ello. Y Alfredo, con relación a esta afirmación mía, nos dice: “¿Qué escritor no ha escrito alguna vez poesía? Yo lo he hecho también, pero solo he publicado dos o tres poemas sueltos  - dos de ellos dentro de una novela -. Mis poemas están guardados en una carpeta”.  Pero Alfredo lee, ya lo creo, poesía.

Encuentro en el Colexio Possumus de Vigo

  Podría decir de él muchas más cosas. Que es minucioso en su escritura, que cuida mucho el lenguaje en su escritura, que no elude ningún tema en su escritura. Que corrige “en caliente” (recién escrito) y “en frío” (una vez que ha terminado el libro). Que nunca  hace las correcciones en la pantalla del ordenador, sino en el papel. Que, como me ocurre a mí, para él la literatura tiene que ser algo más que mero entretenimiento. Una exploración de los seres humanos dentro del mundo. Ahí, digo yo, expresamos comportamientos, a veces contradictorios, y nos damos  cuenta  que ese mundo no es igual para todos. Luego, eso va a ser expresado por los autores o autoras de la manera que les resulte más apropiada al concepto de creación literaria que tenga cada uno de ellos.

 Alfredo cruza mares, en cierto modo complicados, tras decidirse por una determinada idea.
Unas veces, le supone un gran esfuerzo.
Otras veces, lo hace casi sin darse cuenta.
Alfredo cree en el trabajo. Y le gusta separar el trabajo del método, que es muy cambiante en función de cada libro.
Y no voy a hablar más del amigo ni del autor.  Conocerlo literariamente es  un deber para todos aquellos  que quieran leer buenísima literatura.
Por ello, Versos e aloumiños está muy orgulloso de presentar los textos que nos regaló. Uno, de narrativa y dos poemas. Un logro, gracias a su generosidad.
Así que ahí los tenéis para degustarlos.
Yo tomo en mis manos otro, de entre sus muchísimos libros, muy querido para mí y uno de mis preferidos, Pupila de águila,  y me enzarzo en una discusión con Martina e Igor, sus protagonistas, sobre la vida.
Gracias, una vez más, Alfredo, por tu honestidad y tu cariño.
Ahora, disfrutemos con su palabra.

 

FRAGMENTO DE UN RELATO DE AMOR
Alfredo Gómez Cerdá


La Sibila Cumea, que siempre tenía dificultades para ordenar las hojas en las que escribía, le pidió a Apolo un deseo, que formuló más o menos de esta manera:
“Coge un gran puñado de arena de la playa; te pido que me concedas vivir tantos años como granitos de arena haya en tu mano.”
Pero la sibila cometió un error muy importante. Pidió vivir muchos años -cientos, miles...-, pero se le olvidó pedir que su cuerpo se mantuviera siempre joven.
Dicen que de tan arrugada y encogida que quedó, con el tiempo, su aspecto era similar al de una cigarra. Atormentada, se pasaba la vida repitiendo las mismas palabras:
Quiero morir, quiero morir, quiero morir...”
¡Tal era su desesperación!
Recuerdo ahora esta historia mitológica y yo mismo me veo convertido en una cigarra, una diminuta cigarra, plegado cientos de veces sobre mí mismo, irreconocible a mis propios ojos y, lo que es peor, a los tuyos. Tengo que esforzarme para gritar con todas mis fuerzas una y otra vez: ¡Soy yo, soy yo, soy yo...! Pero cuando al fin lo comprenda, ya no habrá remedio y solo podré lamentarme como la Sibila Cumea: ¡Quiero morir, quiero morir, quiero morir...!
La triste experiencia de la sibila, me hace pensar que podría plantearle al poderoso Apolo un deseo diferente:
“Gran dios, no quiero que alargues mi vida, pero déjame al menos ser joven durante toda ella.”
         Me imagino ahora el prodigio. Apolo se apiada y accede a mis súplicas. De repente, recupero toda mi fuerza y mi belleza. Entonces me presento ante ti, orgulloso y satisfecho, y te digo:
“Mírame.”
Sonrío. Trato de abrazarte una vez más, de besar tu cuello, de aspirar el olor de tu cuerpo... Y tú me rechazas y me empujas. Y me gritas:
“No eres tú de quien yo me había enamorado.”

                                                               -----------------------------------------------

Alfredo y Antonio en Miami

 POEMA 1


(A Garcilaso de la Vega)
Garcilaso de la Vega

Mi querido guerrero:  los gustos
y los siglos nos separan,
los espacios intransitables y las heces concretas
que nos tiran a la cara,
los silencios repletos y las cadenas de muertos
-espadas cruzándose a diario,
altivos gestos ante la muerte absurda-.
Hasta la dulce melancolía
que nos abruma intransigente
distiende nuestro anhelo.

Qué lejos...  Aquí,
ya sepultamos al Olimpo entero
y al petulante Dios de los barrocos.
Apenas pueblan nuestros tronos
montones de cenizas. Tal vez
sólo una imagen perfecta muy al fondo de las cosas,
una referencia deslumbrante,
una Isabel eterna, siempre bella
y siempre inalcanzable,
nos mantiene unidos todavía.

                                     


 POEMA 2


En el transcurso seguiremos intentándolo,
una vez más, y veintitrés, y ciento y pico...
Leyendo para profesores en Miami
Haremos de la albada un presente rabioso,
algo así como un sustantivo eterno;
y del mármol un frío ascenso,
y de las conversaciones un simple matiz,
y de nuestra vida un desaliño convergente.

Ya sabréis de mi debilidad por el silencio
y del famoso círculo insalvable que recorro
-me contengo el vocablo "satisfecho"-;
sabréis del cajón repleto que apodamos poesía
y de tanta cuartilla estrujada chorreando insomnio,
sudor y lágrimas, como aquel héroe castellano,
y rojos caminos de sangre derramada en vano.

Hoy..., ya veis, mientras el reloj medianamente pálido
nos avisa con su monótona indiferencia,
yo socavo recuerdos moribundos entre polvo
y devoro los pétalos ajados del jardín oráculo...
Inefables granitos de arena,
uniformados en silencio en estrechas avenidas
y escupidos al vacío a eso de la misma hora.

Hoy, sangro entre los dientes apretados,
amamanto mis dedos de ansia reprimida
y ahogo la palabra precisa tragada a golpetazos...
La noche asciende por los callejones desiertos,
El día... espera.
                                      ¡silencio!
                                      ¡silencio todos!
que otra vez la muerte acaba de forzar las cerraduras.


                                                                        Alfredo Gómez Cerdá


Libro de Alfredo traducido al coreano


A ESENCIA POÉTICA DUNHA ANTOLOXÍA ENTRE A MÚSICA E A ILUSTRACIÓN

$
0
0
Antonte foi un deses días inesquecibles.
Levo moitas presentacións nas miñas costas, pero o que se produciu o martes día 28 é imposible pasalo a palabras.
E non o vou facer.
Simplemente dicir que máis de duascentas persoas estabamos alí e rematamos flotando a meirande parte dos asistentes e protagonistas do acto. Porque protagonistas fomos todos e todas.
Non é certo que fose o meu día. Recoñezo que para min foi un día inimaxinable. Pero os protagonistas do evento foron a POESÍA, a PINTURA e a MÚSICA. E, por suposto, a PALABRA, xa que tanto Manuel Bragado, Fran Alonso, Román Raña fixeron un exercicio de literatura directa ao corazón, verdadeiramente prodixioso.
Didáctica e fascinante foi a explicación que o ilustrador Xosé Cobas (un poeta da imaxe) deu sobre cada unha das ilustracións que figuran no libro.
Os sons roubados á guitarra de Susi Piñeiro, pola mestría de PACO IBÁÑEZ,  foron gloriosos e as cancións que cantou a partir de tres poemas meus, que eu e eu recitei acompañado por el, conseguiron un silencio emocionante que nos contaxiou a todos.
Foron, tamén, protagonistas O AFECTO, A EMOCIÓN e a CALOR do PÚBLICO ASISTENTE que, por certo, rematou cantando catro versos moi alegres da canción Pomba de menta.

Quero deixar aquí escrito para sempre as emocionantes apertas que tiven a sorte de recibir de alumnos e exalumnos, aos que deixei de ver hai máis de ano e medio. Foron para min moi importantes neste acto tan cheo de XENEROSIDADE. Antón, Manuel, Iago, Borja, Jenny, Sheiliña (quen te chama así agora?), Xoel, Jaime, Macarena, Ángel, Juan, Nerea, Fran, Raquel (quen xa ten a poesía coma unha necesidade), non sabedes o feliz que me fixestes. Grazas por estardes aí e por sentirvos tan preto.

 Un acto no que a AMIZADE e mais a EMOCIÓN que produce a poesía estivo presente en todos os asistentes a este evento poético.

O que fixo PACO IBÁÑEZ foi algo que amosa unha AMIZADE da que me sinto moi fachendoso.
O domingo pola mañá, chámame Julia, a entrañable  compañeira de Paco e dime: "Estamos no aeroporto de El Prat. Imos embarcar para París, pois mañá é o enterramento de Georges Moustaki. Paco está moi afectado. Para el era coma un irmán, pero o martes sobre as nove da mañá sae cara a Vigo". Eu non o podía crer. Os horarios, moi xustos. Calquera cousa podía ocorrer.
Chegaron pola noite a Barcelona o luns 28.
O martes 29 aterraba en Vigo, sobre as 11.20. E viña ilusionado.
Baixando de Peinador falamos do acto fúnebre de Moustaki, da súa persoa. Contounos que había quince días estiveran con el en Niza.

E velaquí unha mostra de RESPONSABILIDAD e AMIZADE cara a miña persoa. Díxome: "Antonio, se o enterramento de Georges Moustaki fose o martes, sentiría non poder ir, pero o compromiso estaba aquí, contigo, en Vigo".
PACO, es a persoa máis honesta e consecuente que coñezo.Non sabes o que che agradezo o esforzo.
Imos darche o título de GALEGO de ADOPCIÓN, como ti pides.
Telo ben merecido.
Por todo o que nos deches, GRAZAS, MESTRE.




Manuel Bragado, director de Edicións Xerais, abre o acto.

Fran Alonso, antólogo do libro, na súa intervención.













Román Raña, poeta e crítico, fala do libro.
Xosé Cobas, ilustrador, explica as súas ilustracións.









Antonio dirixíndose ao numeroso público asistente ao acto.
















Paco Ibáñez conta aos asistentes a ilusión que lle fai cantar en galego.













Paco Ibáñez canta "Que ocorre na terra?", canción que xa está incluído no seu repertorio habitual nos seus concertos por Europa e América.


Antonio G. Teijeiro lendo un dos seus poemas, acompañado pola guitarra de Paco Ibáñez

Retrato de Paco Ibáñez, realizado por Xosé Cobas.


Paco Ibáñez amosando ao público o retrato, agasallo de Xosé Cobas.









                                                                                                       Amaia Mauleón















                                                                  No blog  BRÉTEMAS, de M. Bragado


No blog  CADERNO DA CRÍTICA de Ramón Nicolás




ESCAPARATE POÉTICO (XIV) Inmaculada Mengíbar

$
0
0


INMACULADA MENGÍBAR    (Córdoba, 1962)


AFECTOS ESPECIALES

Como algo inevitable que se va posponiendo
y acaba por llegar,

me agarro de tu nuca
para no despeñarme
en el abismo
de mi propio deseo,

pero tu cuerpo es también un precipicio,
y tu boca un abismo de beso último y triste.

¿Y ahora
Qué va a ser de nosotros?


LA ATRACCIÓN DE LOS OPUESTOS

Y como soy tan aire
-le explicaba-,
sólo puedo quedarme junto a alguien
si sabe retenerme.

Y él tan tierra:
¿Y cómo se coge el aire?



INSPIRACIÓN

De los poemas, a veces,
como de tantas cosas en la vida, uno sabe
con más seguridad el final que el principio.








(Del libro Pantalones blancos de franela, editado por Hiperión, 1994)

DÚAS PEQUENAS MOSTRAS DA ACTUACIÓN DE PACO IBÁÑEZ NA PRESENTACIÓN DE "UN RATO DÍXOLLE Á LÚA"

$
0
0
Coido que a emoción que sentimos os que nos reunimos o día 28, arredor de "Un rato díxolle á lúa", quedou ben clara na entrada dedicada ao acto.
Pero un segue lembrando unha chea de detalles pequenos, que lle dan unha dimensión máis rica a esa vivencia compartida.
Persoas de profesións tan diferentes. Persoas de idades tan diferentes. Persoas con ideoloxías tan diferentes. Todas, todas salientaron a grandeza da presentación.

E, aínda que o libro foi o motivo que nos reuniu alí, hei dicir que, nestes tempos tan grises, tan escuros, con tanta inxustiza e desvergonza, resulta un milagre que tantas persoas (máis de duascentas) vibrasen coa POESÍA, coa MÚSICA e coa PINTURA en forma de ILUSTRACIÓN de alta calidade.

E que PACO IBÁÑEZ estivese presente, COMA UN GALEGO MÁIS, lévanos a dicir que o ser humano, na súa esencia, pode chegar a vivir infinitas realidades e emocións. PACO, confesoumo, entendeu todo o que alí se dixo e en Peinador despediuse cunha emoción indescritible.

Ben, pois como un agasallo, aínda que fóra do ambiente irrepetible que vivimos, aquí tedes uns vídeos cortos do gran MESTRE da POESÍA sen adxectivos cantando "O vento dorme" e a celebrada polos asistentes , que cantaron coa felicidade nos seus rostros "Pomba de menta".

Despois da tempestade vén a calma. Pero se atopo calquera persoa, que estivo na Casa do Libro,os adxectivos empregados van todos na mesma dirección. E iso é un orgullo para a nosa lingua, para a nosa poesía, para, en definitiva, valorar, como se merece, a PALABRA LITERARIA.


Paco Ibáñez cantando "Que ocorre na terra?"


CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (XIII) Marica Campo

$
0
0


MARICA CAMPO   (Incio, Lugo. 1948)


O ESQUÍO

Vive nun carballo,
vai de póla en póla,
recolle bugallos,
xoga á mariola.

Visita a un veciño,
que hai nun castiñeiro
porque vai velliño
e anda algo tristeiro.

A noiva do esquío
vive nunha abraira,
dálle ela abelás
e el lévalle landras.



COSMONAUTAS
 
Da nave da Terra
somos cosmonautas,
navegamos todos
pola Vía Láctea.

Negros e amarelos,
de cobre ou cor branca,
homes e mulleres,
só hai unha raza.

Nesa inmensidade
que son as galaxias
somos só persoas,
dunha especie, a humana.



(Do libro Abracadabras,editado por Ed. do Castro. Premio Arume.2006)




Viewing all 1127 articles
Browse latest View live